مارېزہ
پہ ښار کښې د ښہ وخت تېرولو لہ پارہ ډیر اسباب وو ۔ لکہ فلم ، ډرامہ سرکس وغېرہ خو کلو بانډو کښې بہ خلق خوشحالېدل چې د چا پہ کور کښې بہ وادۂ جوړ شۂ ، نیاواتہ کوژدن بہ اوشوہ ، نیاواتہ ماشوم بہ پېدا شو ، سُنتونہ بہ شو ۔ تماشہ بہ پکښې راوستے شوہ ۔ تماشہ بہ څۂ وہ لختۍ چې د حجرې پہ لوے مېدان کښې بہ ګډېدې ۔ سړی بہ ورتہ ګېر چاپېرہ پہ کټونو ناست وو او زنانو بہ د دنګو کوټو د بلو او بیترونو د شاګانو نہ تماشہ کولہ ۔ مجلس بہ کېدۂ چې کلہ بہ شپہ پښہ شوہ د مجلس دوران کښې بہ دا د ډرامې پارټ وۂ ۔
یو مجلسی بہ یو کردار (چې مذکر بہ وۂ ) او لختۍ بہ بل(مؤنث) کردار دواړو بہ ځان کښې مارېزہ یا مذکور شروع کړو ۔ چې تماشګیرو بہ طنز و مزاح نہ خوند اخستۂ ۔ طالب جان ، ملنګ جان ، وزیر جان د سوات د ماریزې ښہ شاعران وو ۔(یو وزیر جان د الائی وۂ چې ھغہ ھم ښہ شاعر وۂ ) دسوات وزیر جان پہ جودبأ کښې ډېر پاتې کېدۂ ۔ ددۂ وینا مشینګڼ ، عمر زرین ، سلطان زرین ډېرہ کولہ ۔ د وزیر جان یو لوبہ ماتہ ادم د فضل الرحمٰن مجلسی پلار د ګودی باجہ کښې اړولی وہ
خپل اشنا پسې د زړۂ ناروغہ یمہ
و مورې زما ، مالہ ھوښیار طبیب راغوړہ
ماورلہ فی البدیع دا لوبہ پہ ھغہ ځائے کښې جوړہ کړې وہ۔
مازیګرې شو جینکۍ ګودر تہ ځینہ
وېړیا شوہ کنہ راځۍ چې اوکړو دیدونہ
دومرہ مشھورہ شوہ ښځو بہ پہ وادونو، اختر ،شوقدر کښې وېلہ ۔ مخکښې ذکر شوې لوبہ د وزیر جان وہ۔
خو زۂ ستاسو پہ خدمت کښې د قاضی ګل یوہ د نولسمې صدۍ زاړہ ماریزہ وړاندې کوم۔
راپسې مۂ ګرځہ لائق مې د یارۍ نۂ یې
څلہ زما غور کوې
کم بختې تۂ بدری جمالہ ښاپېرۍ نۂ یې
ماتہ چې پېغور کوې
راپسې مۂ ګرځہ خبر مې کړې لہ وختہ
زۂ لویہ شوې یم لۂ ھاغہ چا د بختہ
چې باشاھت کوی خاوند تاج و تختہ
تۂ مساوی زما د شال و سلارۍ نۂ یې
ځان لہ بہ بل کور کوې
تۂ لا لہ کومہ یې د تکال د ارباب لورہ
چې دومرہ کبر کوې ناستہ یې مغرورہ
پہ عاشقانو دې تېرېږی تل ضرورہ
ډول جوړ کړے کمہ ښار لہ ھغہ کنجرۍ نۂ یې
خال پہ زنہ تور کوې
پخپلہ سپک یې ځکہ ماتہ وائې سپکہ
د سپک سړی دې مولا کاندی ګونہ ورکہ
نۂ کړم یاری درسرہ پوھہ شہ ھلکہ
تۂ خوار سړے یې تحصیلدار د کچرۍ نۂ یې
ګېډې لہ خپل پور کوې
ما کلہ کړې ستا لہ پلار قضداری دہ
ډېر مې دولت دے معاملہ مې بازاری دہ
پنځ وختہ کور کښې مې د چائیو تیاری دہ
دولت مې ډېر دے تۂ خبر مې د سېرۍ نۂ یې
تۂ ګمان د چور کوې
زۂ دې اشنا یم څلہ ماتہ کوې لافې
کېنی مجلس کښې ښې خبرې کوې صافې
ملکال دې نۂ منی تۂ شوم لکہ صراف یې
تۂ قاضی ګل شاعر پہ اصل د تکرۍ نۂ یې
سوې مصرعې زور کوې