د چار بېتې کور

نن نه تقريباً دېرش کاله مخکښې زمونږ د کلي په حجره کښې به ښه ګرم مجلس کېده ـ په هغه کښې به ګاونډيانو کلو ځلمو هم شرکت کؤو ـ د مجلس شروعات به پدې ډول کېده ،اول به هر مجلسي دوه درې ټپې کولې بيا به چار بېته شوه ـ چار بېتې پسې به غزل بيا قصه قېصې پسې به نيمکۍ يا لوبه ـ دوئيم دور به چې شروع کېده ټيې پسې به چار بېته پدې دور کښې به مجلېسانو خامخا يو بل سره انګته اچوله ـ يو چاربېته ويونکي به چې د خپلې چاربېتې سر اوؤئيلوبل به د خپلې چار بېتې کړه ورسره شريکه کړه ـ دغسې دريم او څلورم خو سر به د يوې چار بېتې چلېده کله کله به پکښې د هغه چاربېتې سر هم وئيلے شو چې په مجلس کښې به روانه نۀ وه ـ پدې چار بېتو کښې دا خصوصيات پکار دي ـ قسم يو يعني د مثنوي کور چاربېتې د مثنوي چار بېتې د سر لاندې ـ مربع چاربېتې د مربع چار بېتې د سر لاندې وغېره وغېره ـ خو د وېنا له پاره د بحر هم ضرورت دے ـ ځکه چې د اهنګ دارومدار په بحر دے ـ دغه د يو سر لاندې چې څومره چار بېتې وئيلے کېدے شوې مجلېسيانو به دې ته ددغه چاربېتو کور وې ـ خو زه دې ته کورکې وائيم ـ زما کور ارت بيرت دے ـ زما په کور کښې د لنډ بحر درميانه بحر او طويل بحر هر ه چار بېته ځائېږي ـ زۀ د موسيقار کار ولې په خپل سر واخلم ـ او ما څخه جواز هم موجود دے ـ لکه غزل که د هغه د لنډبحر دے درميانه يا طويل دے خو غزل دے ـ دغه شان د نظم د مثنوي ، مربع ، مخمس ، مسدس وغېره جوړښت د نظم د قسم تتعين کوي د بحر په قسم يا کور کښې ئې هيڅ کردار نشته اوس د چار بېتې تقسيم داسې کېدې شي ـ هغه چار بېتې چې د هغو د کور جوړښت يو شان شو ـ د يوکور چاربېتې شوې ـ که دا جوړښت د مثنوي په شان وو د مثنوي کور چار بېتې شوې ـ که د مربعې په شان وو مربع شوې وغېره وغېره ـ تر اوسه پورې چې د چاربېتې د تقسيم کار په صحيح خطوطو باندې نه دے شوے ـ د هغې وجه هم دغه وه چې

مقديمينو د کور په ځائې اول کورکې ته رسائي کړې ده ـ څوک ئې پنځلس څوک ئې پنځويشت او څوک دوه پنځوسو پورې نشان دهي کوي ـ زما په ذهن کښې د چار بېتې د کور تصور د يو خاندان په شان دے ـ او د خاندان د افرادو په ځان کښې څۀ نه څۀ رشته خامخا وي ـ ددوي ناک نقشه هم تقريباََ يو شان وي ،کړه وړه هم ـ د کومو چار بېتو جوړښت يو شان له وي ـ هغه د يو کور چاربېتې دي ـ څنګه د چاربېتې اقسام د عنوان لاندې ذکر وشو چې د چا ربېتې اته اقسام دي ـ د چار بېتې اته کوره دي ـ کور لږه عوامي ژبه ده څۀ بل شے نۀ دے ـ