ګوجرى چاربيته
ګوجر په پاکستان کښې ډېر په لوے تعداد کښېې اباد دي ـ په پنجاب کښے ګجرات ،ګوجرانواله ، وزير اباد ، جهلم ، مندره ، سيال کوټ ، په دې کښې د ګوجرو ډېر لوے تعداد دے ـ د پنجاب ګوجر ځان سره فخريه طور باندې ګوجرليکي ـ خو د پنجاب ګوجرو خپله مورنۍ ژبه ګوجرو هېره کړې ده اوپنجابي ئې خپله کړې ده ـ په پښتون خوا کښې د ګوجرو تعداد په هزاره و سوات ، دير او په باجوړ کښې دے ـ په هزاره کښې د ګوجرو تعداد په ګليات ، سچان ، جبوړۍ ، ناران ، کاغان ، بالا کوټ ، کونش ، کبل کښې د نورو قامونوپه نسبت ډېر دے ـ خو په نورو سيموکښې لکه مالګه په اوړو کښې دي ـ ګجر خپلې زمکې نه لري دوئې د سواتي پښتون او سېد په زمکو کښې اوسي پېشه ئې مال ساتنه ده ـ په اوړي کښې خپلې مېخې ، غواګانې ، ګډې بيزې چوړو ، ناران ، کاغان ، ته بوځي او په ژمي کښې د مېداني علا قو رخ کوي ـ په ګوجرو کښې مالدار سړي ته مقدم وائي ـ
په ګوجرانو کښې د پښتو ژبې شاعران خو وو و خو د ګوجرۍ شاعران په دره بوګړمنګ کښې وي نو وي به خو په نورو سيمو کښې پته نه لګي ـ پښتنو عوامي شاعرانو به دمزاح له پاره کله کله دګوجرو يو نيم بيت ووې ـ خو با قاعده د ګوجرو شاعر محمد اقبال دے چې د پلار نوم ئې فقير زمان دے او په رېل بوړو کښې پېدا شوےاو لوے شوے دے ـ او اوس په نړيالۍ تناول کښې اوسي ـ ما اورېدې وو چې اقبال نوم ئې شاعر دے چې ګوجرو کښې چاربېتې وئيلې دي ـ ماته د هغه د ورور موبائل نمبر په لاس راغے ما هغه سره رابطه وکړه چې ما له د محمد اقبال دوه چاربېتې پکار دي ـ زۀ په کتاب کښې شاملول غواړم ـ هغه ما له د هغه ټول مجموعه کلام راړو ـ اقبال د دووو ژبو شاعر دے ـ په پښتو کښې چار بېته ،غزل او لوبه ليکي ـ په ګوجرو کښې چاربېته ، غزل ، او لوبه ليکي ـ د پښتو په نسبت ئې خلق د ګوجرو شاعري خلق زياته خوښوي او په مجلسو کښې وئيلےکېږي ـ اقبال بيخي نا لوستې دے ـ هغه شاعري داسې کوي چې هغه چاربېته ،غزل ، لوبه په رېډيو يا په محفل کښې واوري په هغه طرز کښې ووائي ـ اقبال په رجسټر کښې د ګوجرو څلور چاربېتې دي ـ يوه کړه بنده ، يوه هزارې واله او دوه د مربع کور چاربېتې دي ـ ما د اختصار له وجې دا چاربېته خوښه کړه اقبال دا چاربېته هم ريډيو نه د فضل ربي استاذ په اواز دا چاربېته اورېدو نه ورستو وئيلې وه ـ
خېر به کله ورکوې په هر زمان ژاړي ژاړي
دروازه کښې ستا د ملکو فقيران ژاړي ژاړي
د ګوجرى چاربېته
تیری اک نظر کا دیکھنڑ لا بیمار ہویو ہویو
اے محبوبے میرو تیرے نالے پیار ہویو ہویو
۱۔تیرا عشق ما کروں ہر بیڑی فریاد لیلا
نی خبر چے کرے منہ بی تو یاد لیلا
یا ہوں ایویں کروں جن اپنڑی برباد لیلا
اس تپوس جوگے اج پھر سماڑے دوبار ہویو ہویو
۲۔ہوں پیار نی کرتی تو ایویں میری کاڈ نہ پھیر
جا لڑیا فضول ماں تُو کیوں دکھائے میرو سر
کال چڑوں گی تیرے پیراں دار میں زلفاں دی زنجیر
تُو کونڑ ایں میرے پیار کو خریدار ہویو ہویو
۳۔ تُو جے کرے دلبرے ہونڑ اختیار ہے تیرو
کوئی پُچ چے تیرے عشق ما دل بیمار اے میرو
سڑکے پپہج گیئو اے دلبرے پیار انگار اے تیرو
رب دے تنہ اے شان ساڑے میرو آزار ہویو ہویو
۴۔ خیرے نہ کا اے جاناناں کروں ایہہ سوال تنہ
میں دل کو حال ک اے دلبرہ چاب تنہ
یارہ سُنڑ لے ہونڑ دسوں اے دل کا راز تنہ
اے اقبالہ اس مسکورہ ما دیدار ہویو ہویو